تفکر نقادانه برای کودکان: راهنمای آموزگار و والدین

 

 

ناشر: …

نویسنده: لیندا الدر

بازنویسی فارسی: مهدی خسروانی

 

این کتاب بازنویسی کتاب «راهنمای معلم برای کتاب “تفکر نقادانه برای کودکان”» نوشته‌ی لیندا الدر است. بازنویسی کتاب به پایان رسیده و در دست انتشار است.

 

بخشی از مقدمه‌ی کتاب:

کودکان می‌توانند نقادانه بیندیشند

شاید وقتی به بزرگسالان پیرامون خودمان نگاه می‌کنیم از آموزش تفکر نقادانه به کودکان ناامید شویم، زیرا به‌درستی متوجه می‌شویم که قابلیت‌های تفکر نقادانه حتی در میان بزرگسالان نیز کمتر دیده می‌شود. اما به یاد داشته باشیم که ضعف بزرگسالان در این زمینه نتیجه‌ی آموزش ندیدن در کودکی و نوجوانی است و با آموزش کودکان و نوجوانان می‌توان کاری کرد که در آینده به بزرگسالانی توانمندتر و خوش‌فکرتر تبدیل شوند.

ذهن کودکان گنجینه‌ای گران‌بهاست. بچه‌ها عاشق این‌اند که از ما سؤال کنند و ما نیز از آنها سؤال کنیم.  اما این ذهن‌های دوستدار پرسش غالباً عمری کوتاه دارند. بسیاری از آنها وقتی به کلاس چهارم یا پنجم می‌رسند به ذهن‌هایی منفعل تبدیل شده‌اند که دیگر نشان چندانی از شور و شوق به پرسیدن ندارند و، در عوض، بی‌تفاوت و بی‌تحرک و تأثیرپذیر شده‌اند. کم نیستند دانش‌آموزانی که گوش‌هایشان فقط وقتی تیز می‌شود که بحث نمره مطرح باشد. همان کودکی که مدام سؤال می‌کرد و با زبان بی‌زبانی از ما می‌خواست که از او سؤال کنیم حالا، وقتی با پرسش معلمش مواجه می‌شود، اولین پرسشی که به ذهنش می‌آید این است که «چرا معلمم این سؤال را می‌پرسد؟»، «آیا این پرسش در امتحان می‌آید؟».

با این حال، بچه‌ها از سنین پایین این قابلیت را دارند که برخی از مهارت‌ها و مفهوم‌های بنیادی سنجشگرانه‌اندیشی(تفکر نقادانه) را بیاموزند. آنها، همانند بزرگسالان، تا حد زیادی خودمحورند؛ با این حال، می‌توانند درباره‌ی تأثیر خودشان بر دیگران بیندیشند؛ می‌توانند به تحلیل اندیشیدن بپردازند و اجزای مختلف اندیشیدن (برای مثال، هدفِ اندیشیدنِ خود یا دیگری و پرسش‌ها، اطلاعات، و استنتاج‌هایی که در اندیشیدن خودشان یا فرد دیگری وجود دارند) را از هم جدا نموده و بررسی کنند. بچه‌ها می‌توانند سنجه‌های فکری (استانداردهای تفکر) را برای ارزیابیِ اندیشه به کار بگیرند؛ سنجه‌هایی همچون، وضوح، درستی، دقت، مناسبت (ربط‌داری)، و منطق. آنها از این توانایی برخوردارند که فضیلت‌های فکری (فضیلت‌هایی همچون پشتکار فکری، تواضع فکری، و استقلال فکری) را در خود پرورش دهند.

مسلماً هیچ کودکی قادر نیست این مهارت‌ها و فضیلت‌ها را در همان سال‌های کودکی به طور کامل در خودش ایجاد کند، اما می‌تواند آموختن و پرورش این مهارت‌ها و فضیلت‌ها را آغاز کند؛ و این مزیت مهمی است که باید نهایت بهره را از آن برد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *