معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه

ناشر: نشر نو

نویسندگان: ریچارد پل و لیندا الدر

مترجم: محمدرضا سلیمی

ویرایش و بازنویسی: مهدی خسروانی

 

بخشی از مقدمه‌ی کتاب:

دربارة این تصور که دانش‌آموزان و دانشجویان ما دارند یاد می‌گیرند که سنجشگرانه بیندیشند فراوان سخن گفته می‌شود. اما هر فرد خردمندِ آشنا با تحصیلات امروزی، اگر معیار‌های قابلیت در سنجشگرانه‌اندیشی که در این کتاب برشمرده و تشریح خواهند شد را، حتی به شکل گذرا، وارسی کند قاعدتاً قانع خواهد شد که این تصور صحیح نیست. از سوی دیگر، هر شخص خردمندی احتمالاً به این نتیجه می‌رسد که هیچ آموزش‌گری نمی‌تواند در موضوع واحدی تمام این معیار‌ها را آموزش دهد. ما با این نتیجه‌گیری نیز موافقیم.

معیارهایی که در این کتاب بر می‌شمریم به عنوان مرجعی برای آموزش‌گران، طراحان برنامهي آموزشی، مدیران، و مراجع تصمیم‌گیرنده به کار می‌آیند. استفاده از این قابلیت‌ها در برنامهي درسی به ما اطمینان می‌دهد که سنجشگرانه‌اندیشی، در آموزش هر موضوعی به تمام دانشجویان، در هر پایه از تحصیل، پرورش داده می‌شود. فقط زمانی می‌توانیم انتظار داشته باشیم که گروه‌های زیادی از دانشجویان این قابلیت‌ها را به دست ‌آورند که بیشتر آموزش‌گران در هر مؤسسه معیار‌های سنجشگرانه‌اندیشی را در موضوع یا موضوعاتی درسی در هر پایة تحصیلی پرورش دهند. نمی‌توان از دانشجویان انتظار داشت که سنجشگرانه‌اندیشی را در یک یا چند ترم آموزشی به طور اصولی یاد بگیرند.

اگر کسب این قابلیت‌ها را فرآیندی در نظر بگیریم که دوازده تا شانزده سال یا بیشتر طول می‌کشد و همه آموزش‌ها، از کودکستان تا دانشگاه، در آن نقش دارند، دانشجویان می‌توانند به همة قابلیت‌هایی که در این کتاب بیان می‌کنیم، و بیشتر از آن، دست یابند. بنابراین، توصیه می‌کنیم کسانی که مسئول آموزش هستند مشخص کنند کدام قابلیت‌ها، در کدام پایه، در کدام موضوعات، و برای چه دانش‌آموزان یا دانشجویانی آموزش داده شوند. مهم‌ترین قابلیت‌ها باید بیشترین سهم را در آموزش به خود اختصاص دهند تا بیشتر تقویت شوند. بعضی از قابلیت‌ها را می‌توان به شیوه‌های محدودتری آموزش داد.

به باور ما، هر شهروند یا دانشجوی فرهيخته به توانایی‌ها و آمادگی‌هايی که از طریق این قابلیت‌ها پرورش داده می‌شوند نیاز دارد. و معتقدیم هر شخص خردمندی که این قابلیت‌ها را به طور دقیق مطالعه ‌کند با این نظر موافقت خواهد کرد.

برای اینکه کلاس درس را به اجتماعی از اندیشه‌ورزان تغییر دهیم، باید دوراندیشی داشته باشیم. باید با دید باز و جامع‌‌نگرانه تأمل کنیم و نظام‌مند، متعهد، و ژرف‌بین باشیم. در واقع این کار پرچالشی است؛ اما چالشی است که اگر از آن چشم‌پوشی کنیم، پذیرفته‌ایم که بهروزي و سلامت جامعه و دانشجویان به خطر بیفتد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *